Delos is nog steeds onbewoond en wordt angstvallig beschermd tegen verder verval. U kunt er alleen overdag komen met een boot. Het handigst is vanuit buureiland Mýkonos, daar vertrekken diverse toerboten per dag. Wij reserveren graag uw excursie met gids, die boeiend begint te verhalen waar de standaardreisboeken ophouden.
Heilig Delos
Ooit draaide de wereld om Delos Δήλος. Een eilandje van niks, slechts vijf kilometer lang en niet veel breder dan een kilometer, en toch zo belangrijk dat de beschaafde wereld er eeuwenlang niet omheen kon. In de oudheid was het droge Delos namelijk heilig. De tweelinggoden van zon en maan, Apollo en Artemis, waren er geboren en dat respecteerde iedereen in de circa 300 Pan-Helleense stadsstaten. Voor deze stadsstaten ging geloof overigens hand in hand met handel. Door de centrale ligging in de Egeïsche Zee, met de andere eilanden er in cirkels (kiklos) omheen, werd Delos een kosmopolitisch kruispunt van handelsroutes. Tussen Macedonië en Kreta, tussen Sparta op de Peloponnesos en Griekse stadsstaten in Klein-Azië, tussen de belangrijke polis Athene en Perzië en uiteindelijk ook tussen Rome en Constantinopel.
In de eeuwen voor het begin van onze jaartelling liep het inwonertal van Delos op tot ongeveer 40.000! Onvoorstelbaar, op zo’n klein stukje grond. En dan ook nog eens te bedenken dat Athene bij decreet had bepaald dat niemand op het heilige eiland mocht worden geboren, sterven of er worden begraven. Oude graven werden zelfs opengemaakt om de overschotten over te brengen naar buureilanden.
In 88 voor onze jaartelling kwam er een einde aan de bloei. Het eiland werd door Mithridates leeggeroofd, de overlevende bewoners werden weggevoerd als slaven. Piraten, middeleeuwse fortenbouwers en de tand des tijds sloopten het eens zo rijke Delos nog verder. Het raakte voorgoed in de vergetelheid.
Â
Cultuurschat van de mensheid
Of toch niet? In 1873 herontdekten Franse archeologen de heiligdommen, het amfitheater, het hippodroom, de agora en talrijke andere overblijfselen en brachten geschiedkundigen in heel de wereld in extase. Tegenwoordig worden de opgravingen van Delos beschouwd als een prominente cultuurschat van de mensheid, op een lijn met werelderfgoederen als de Egyptische piramiden en de heiligdommen van Maya’s en Azteken in Midden- en Zuid-Amerika.
Ook als u de Cycladen eigenlijk alleen maar wilt bezoeken vanwege de zon, de zee en overige zaligheden, raden wij een excursie naar Delos aan. Het eiland is één groot openluchtmuseum van de pracht en praal die er ooit was. Het is zo indrukwekkend, u vergeet het uw leven niet. Van replica’s van stenen leeuwen tot reusachtige fallusrestanten, van Dorische zuilen tot een amfitheater. Op Delos is ook een modern archeologisch museum, waar u zich in de koelte kunt vergapen aan mozaïeken en andere vondsten. Daarnaast bevindt zich ook een café, maar vergeet vooral niet zelf ook drinken mee te nemen, plus zonnebrand en hoofdbedekking!
