De Grot van Petrolana, Athos en Antiek Stagira

De Grot van Petrolana Oudste schedel, oudste mozaïek

De entree op Chalkidikí oogt niet bemoedigend. Als je de drukke Periferiakí (rondweg) en het vliegveld bij Thessaloníki achter je hebt gelaten, kom je nou net in het enige stukje schiereiland dat landschappelijk een beetje vlak en saai is. Maar schrik niet: op nog geen 10 minuten rijden van deze lelijke snelweg naar het zuiden liggen twee van Griekenlands grootste attracties.

De eerste is de Grot van Petralóna Σπήλαιο Πετραλώνων, 55 jaar geleden ontdekt door een herder. Wat deze majestueuze druipsteengrot vooral bijzonder maakt, is dat u hier een wereld binnentreedt waar 800.000 jaar geleden ook al mensachtigen rondliepen. Een vrijwel puntgave schedel uit die periode, die hier in 1960 werd gevonden, wierp een veel genuanceerder licht op het ontstaan van de mens. Deze ‘Petralóna 1’ wordt tentoongesteld in het Paleontologisch Museum bij de grot. Ook werd er een fossiele schildpad aangetroffen van 65 miljoen jaar oud!

 

Athos;  God zelf bestuurt het mystieke mannenstaatje Athos

Elk van de drie landtongen heeft zijn eigen charme, maar een fenomeen is het oostelijke schiereiland, Athos Άθως. Daarop is namelijk het enige autonome staatje ter wereld gevestigd dat volgens orthodoxe gelovigen rechtstreeks wordt bestuurd door God, een theocratie in de puurste vorm. Er leven alleen mannen: naar schatting 2000 Grieks-orthodoxe monniken en kloosterlingen uit Rusland, Bulgarije, Servië en Roemenië. Agio Oros Άγιο Όρος, de Heilige Berg, is de officiële naam van het staatje, genoemd naar de veelal besneeuwde berg Athos (2033 m) op de zuidpunt. De twintig kloosters in deze ‘Tuin van de Maagd Maria’ staan op de Werelderfgoedlijst. Het zijn prachtige Byzantijnse gebouwen, soms half verscholen in het weelderige groen, soms als adelaarsnesten op rotsen gebouwd, met uitzicht over zee. Ze zijn maar heel beperkt toegankelijk voor buitenstaanders en al helemaal niet voor vrouwen. Gelukkig liggen de meeste kloosters, waarvan sommige meer dan duizend jaar oud zijn, vrij dicht aan het water. Daardoor kunnen mannen én vrouwen ze bewonderen vanaf boten die onder meer vertrekken uit Ouranoúpoli Ουρανούπολη, het idyllische grensplaatsje aan het begin van het schiereiland. Dé blikvanger aan de kade van Ouranoúpoli is de veertiende-eeuwse Prosforíotoren Πύργος Προσφορίου, ooit behorend tot de orthodoxe gemeenschap, nu een museum. Ook een aanrader, zeker voor vrouwen die immers niet verder mogen, is een bezoek aan de 1100 jaar oude ruïnes van het Zygosklooster Μονή Ζυγού en Frankókastro Φραγκόκαστρο een paar kilometer voorbij Ouranoúpoli, bijna tegen het grenshek van Athos.

 

Antiek Stagira Geboortegrond van Griekenlands grootste filosoof

Maar de topattractie van de oostkust is toch wel antiek Stágira Στάγειρα, de geboorteplaats van de grote filosoof Aristoteles, vlakbij Olympiáda Ολυμπιάδα. Op een in zee stekende heuvel zijn de  opgravingen en restauraties nog steeds aan de gang. Antiek Stágira is een rondwandeling van ten minste een uur waard. Als u er naartoe wilt, negeer dan de verkeersborden die naar Stágira verwijzen. Want dat is het hedendaagse Stágira, dat hemelsbreed acht kilometer (en 25 km over de weg) verder in het binnenland ligt. Daar vindt u het Aristotelespark Πάρκο Αριστοτέλη, leuk voor kinderen die belangstelling hebben voor natuurkunde en de oorsprong van de wetenschap.

Bezienswaardigheden in beeld